„Tu spoczywa powstaniec wielkopolski” – proporczyk z takim napisem pojawił się w niedzielę przy grobie złotoryjanina Andrzeja Fiksy, który przed stu laty walczył o przyłączenie Wielkopolski do II Rzeczypospolitej. To jedyna tak oznaczona mogiła na złotoryjskim cmentarzu.
Andrzej Fiksa mieszkał w Złotoryi od zakończenia II wojny światowej do roku 1985, w którym zmarł. W latach 1917-1922 był kolejno żołnierzem armii niemieckiej na froncie zachodnim, powstańcem wielkopolskim oraz polskim żołnierzem walczącym z bolszewikami (więcej można przeczytać o nim TUTAJ). Historię Andrzeja Fiksy wyciągnęli na światło dzienne jeszcze w czasach licealnych Robert Pawłowski i Robert Grogulski, którzy w 1984 r., na krótko przed śmiercią powstańca, przeprowadzili z nim rozmowę i spisali ją (pisaliśmy o tym TUTAJ). Kilka lat temu ten biogram pozwolił złotoryjskim historykom na przywrócenie pamięci o Fiksie.
W ostatnich miesiącach Towarzystwo Miłośników Ziemi Złotoryjskiej postanowiło uhonorować zmarłego 34 lata temu „złotoryjskiego” powstańca jednym z proporczyków, które w 100. rocznicę zwycięskiego powstania wielkopolskiego umieszczane są w ramach akcji „Dbamy i pamiętamy” przy grobach osób w nim walczących. Czerwone proporczyki z napisem „Tu spoczywa powstaniec wielkopolski” można spotkać głównie na cmentarzach w Wielkopolsce. Od niedzieli – dzięki TMZZ-owi, który nawiązał kontakt z Muzeum Powstania Wielkopolskiego – jeden z nich znajduje się również na złotoryjskiej nekropolii.
Demonstracja proporczyka odbyła się podczas „spaceru pamięci” na cmentarz zorganizowanego przez TMZZ w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa 2019. Oprócz kilkunastu złotoryjan i przedstawiciela środowisk kombatanckich w mundurze wzięła w nim również udział rodzina powstańca z Brzegu i Wrocławia: synowa Małgorzata Fiksa, wnuczka Emanuela Fiksa oraz jej syn Piotr, który przeciął biało-czerwoną wstążkę na kamiennej tabliczce pamiątkowej umieszczonej przy grobie.
Zdjęcia z tego wydarzenia, wykonane przez Jana Borawskiego, zamieszczamy w galerii poniżej.