Pracodawca nie musi czekać aż ZUS skontroluje to, czy ktoś wykorzystuje swoje zwolnienie lekarskie właściwie. Może to zrobić sam, pod warunkiem, że zatrudnia powyżej 20 pracowników.
Kontrolę pracodawca może przeprowadzić sam lub zlecić ją np. pracownikowi kadr albo firmie zewnętrznej.
Pracodawcy często proszą Zakład Ubezpieczeń Społecznych o skontrolowanie czy jego pracownik, który ma zwolnienie lekarskie jest rzeczywiście chory oraz czy wykorzystuje e-ZLA zgodnie z przeznaczeniem. Tymczasem taką kontrole może przeprowadzić we własnym zakresie. Uprawnieni do tego są pracodawcy, którzy w swoich firmach zatrudniają powyżej 20 pracowników. W mniejszych firmach kontrolę przeprowadza ZUS.
– Szef firmy nie musi czekać aż my zajmiemy się skontrolowaniem tego, co pracownik robi w czasie swojego zwolnienia. Może to zrobić sam lub zlecić to pracownikowi kadr – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS na Dolnym Śląsku. – Ważne jest jednak to, żeby osoba kontrolująca znała przepisy określające zasady postępowania przy przeprowadzaniu kontroli wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy, a także przepisy o ochronie danych osobowych, powinna to być także osoba ciesząca się dobrą opinią i budząca zaufanie – dodaje Kowalska-Matis.
Rzeczniczka wskazuje, że pracodawca może także zlecić taką kontrolę firmie zewnętrznej. W takim przypadku umowa zawarta pomiędzy pracodawcą, a firmą zewnętrzną powinna określać zakres i cel przetwarzania danych osobowych pracownika, których administratorem nadal pozostaje pracodawca.
– Zarówno pracownik, który wybiera się na kontrolę, jak i firma zewnętrzna muszą mieć imienne upoważnienie oraz dokument potwierdzający tożsamość, który jest wpisany w upoważnieniu – informuje Iwona Kowalska-Matis.
Pracodawca może skontrolować pracownika, któremu wypłaca:
• wynagrodzenie za okres niezdolności do pracy z powodu choroby
• zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego,
• zasiłek opiekuńczy,
• świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego.
Kontrola może być wykonana bez względu na wskazania lekarskie, tj. zarówno, gdy na zwolnieniu jest adnotacja „chory powinien leżeć", jak i w przypadku adnotacji „chory może chodzić”.
Kontrola może dotyczyć zarówno pracownika, jak i osoby wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia.
Konsekwencje nieprawidłowego wykorzystywania zwolnienia lekarskiego.
Pracownik, który w czasie niezdolności do pracy orzeczonej zwolnieniem lekarskim wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje to zwolnienie niezgodnie z jego celem, traci prawo do wynagrodzenia za okres niezdolności do pracy z powodu choroby, zasiłku chorobowego, zasiłku opiekuńczego za cały okres objęty zwolnieniem lekarskim.
Zachęcamy pracodawców do skorzystania z poradnika, który jest dostępny na stronie ZUS TUTAJ.
Szczegółowy tryb i zasady przeprowadzania kontroli wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz wzory dokumentów określają przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r.
