W związku ze zbliżającym się sezonem zbierania grzybów Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Złotoryi apeluje o rozwagę przy ich zbieraniu.
Grzyby są chętnie spożywane przez ludzi ze względu na ich walory smakowe i zapachowe. W naszych lasach rośnie wiele gatunków grzybów, z których ni wszystkie są jadalne.
Szczególnie niebezpieczne są grzyby, które mogą być przyczyną śmiertelnych zatruć pokarmowych. Dlatego bardzo ważna jest podstawowa wiedza orasz zachowanie dużej ostrożności przy ich zbieraniu.
Sanepid radzi:
- Zbierajmy gatunki grzybów tylko dobrze znanych – zbierajmy grzyby, co do których jesteśmy całkowicie pewni.
- Należy pamiętać, że dokonując próby smakowej grzybów, w celu stwierdzenia czy jest on jadalny, narażamy się na połknięcie jaj tasiemca bąblowca wielojamowego przenoszonego m. in. przez lisy. Dlatego też na terenach zagrożonych tym pasożytem lepiej zrezygnować z dokonywania próby smakowej.
- Nie zbierajmy grzybów bardzo młodych, które nie mają wykształconych owocników, trudno wówczas rozpoznać gatunek i łatwo się pomylić w jego ocenie. Nie zbierajmy również grzybów starych i przejrzałych, które są opanowane przez larwy lub nadgryzione przez ślimaki, gdyż mogą być przyczyną chorób.
- Nie niszczymy żadnych grzybów, także trujących, gdyż stanowią one pożyteczną biocenozę leśną.
- Zbierajmy grzyby całe poprzez wykręcanie z podłoża. Pozostały dołek należy zasypać ziemią i lekko przygnieść, ponieważ w ten sposób zabezpieczamy grzybnię. Zbieranie grzybów przez ułamanie trzonu lub obcięcie nożem dolnej jego części jest szkodliwe dla grzybni, a także utrudnia rozpoznanie wszystkich charakterystycznych cech grzyba.
- Zbierajmy grzyby tylko do łubianek i przewiewnych koszyków, nigdy do reklamówek lub worków foliowych. W torebkach, siatkach i koszykach plastikowych grzyby łatwo ulegają zaparzeniu i zepsuciu, przez co mogą powodować zatrucia pokarmowe.
- Nawet w jadalnych gatunkach grzybów mogą wtedy wytwarzać się substancje trujące i szkodliwe dla zdrowia. Po zbiorze grzyby należy szybko poddać obróbce termicznej lub przygotować do suszenia.
- Aby uniknąć zatrucia grzybami, zwłaszcza śmiertelnie trującym muchomorem sromotnikowym, bezpiecznie jest zbierać grzyby rurkowe (na spodniej części kapeluszy mają warstwę ułożonych obok siebie rureczek przypominających gąbkę), do których należy cała rodzina borowikowatych (borowiki, podgrzybki, kozaki, maślaki).
Przyrządzanie i spożywanie potraw z grzybów
Ponieważ grzyby są potrawą ciężko strawną, nie wolno podawać ich małym dzieciom, ludziom w podeszłym wieku oraz osobom cierpiącym na choroby układu pokarmowego.
Wartości odżywcze grzybów są małe, zawierają niewielkie ilości białka, soli mineralnych i witamin z grupy „B”, a mogą powodować zatrucia pokarmowe.
Potrawy z grzybów należy spożywać świeże, bezpośrednio po sporządzeniu.
Nie wolno przetrzymywać ich zbyt długo nawet w lodówce (max. 48 godzin), ponieważ łatwo się psują i szybko powstają w nich substancje trujące.
Potrawa z grzybów musi być koniecznie poddana działaniu wysokiej, równomiernej temperatury. Nie należy spożywać grzybów pieczonych nad ogniskiem lub na blasze, i w żadnym przypadku surowych.
Postępowanie w przypadku podejrzenia zatrucia grzybami:
Jeżeli po spożyciu grzybów zauważymy objawy zatrucia, powinniśmy natychmiast wezwać pomoc medyczną. Zgłoszenie się w porę do lekarza może uratować choremu życie.
Objawy zatrucia grzybami:
- bóle głowy, brzucha, bóle w nadbrzuszu,
- nudności, wymioty i biegunka,
- stany podniecenia, odurzenia, zamroczenia, ♦ zaburzenia świadomości, utraty przytomności, śpiączka.
Zanim przybędzie lekarz, należy:
- wypróżnić żołądek poprzez wywołanie wymiotów (wprowadzenie palca do gardła i podanie osolonej wody)
- nie wolno podawać mleka ani alkoholu !!!
- zabezpieczyć wymiociny oraz resztki potrawy grzybowej,
- zabezpieczyć (ewentualnie) obierzyny z grzybów (celem diagnostyki laboratoryjnej); ułatwimy w ten sposób rozpoznanie gatunku grzyba, który wywołał zatrucie co umożliwi zastosowanie właściwego leczenia.
Jeśli mamy wątpliwości czy zebrane grzyby są jadalne, można skorzystać z porad grzyboznawcy.
Każda partia grzybów wprowadzanych do obrotu musi posiadać atest wydany przez grzyboznawcę. Atest taki można uzyskać w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Złotoryi przy ul. Staszica 22, od poniedziałku do piątku w godz. 7.30 do 14.
