Złotoryja nie będzie już samotną wyspą na mapie samorządów powiązanych funduszami europejskimi z Jelenią Górą. Nasze miasto zyskało ciągłość terytorialną z pozostałymi gminami tworzącymi Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Aglomeracji Jeleniogórskiej, gdyż do partnerstwa tego przystąpiła także gmina wiejska Złotoryja. To otwiera nam drogę do projektów sieciowych, o które dotąd było trudno.
Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (w skrócie ZIT-y) to instrumenty rozwoju terytorialnego współfinansowane z funduszy europejskich. Mają promować partnerski model współpracy różnych jednostek administracyjnych i zwiększać efektywność podejmowanych przez nie działań. W jaki sposób? Poprzez realizację ponadgminnych, czyli zintegrowanych projektów, które kompleksowo odpowiadają na potrzeby miast i obszarów powiązanych ze sobą funkcjonalnie.
Na Dolnym Śląsku istnieją trzy ZIT-y: wrocławski, wałbrzyski i właśnie jeleniogórski. Nigdy nie powstał legnicki, więc nasze miasto alternatywy nie miało i w 2014 r. władze Złotoryi zdecydowały się przystąpić do ZIT-u Aglomeracji Jeleniogórskiej, by w partnerstwie z kilkunastoma innymi gminami mieć większe przebicie w walce o fundusze strukturalne. ZITAJ skupia głównie samorządy z terenu Kotliny Jeleniogórskiej, ale również gminy „zza gór”, czyli Świerzawę i Wojcieszów (które kiedyś były mocno związane z Jelenią Górą, funkcjonując z nią w jednym województwie), a także gminę Pielgrzymkę.
Złotoryjski ratusz liczył na to, że w większej grupie samorządów łatwiej będzie pozyskać dotacje z Unii Europejskiej. Część środków z Regionalnego Programu Operacyjnego rozdzielana jest poprzez ZIT-y, co oznacza, że są przypisane do określonych subregionów Dolnego Śląska.
Ten akces nie przyniósł jednak od razu spodziewanych korzyści, a mariaż Złotoryi z samorządami jeleniogórskimi wygląda dosyć egzotycznie. Dlaczego? Problem w tym, że nasze miasto od pozostałych gmin tworzących partnerstwo oddzielone było „kordonem” – terytorium gminy wiejskiej Złotoryi, która do ZIT-u wcześniej nie przystąpiła. Ten fakt ograniczał nasze możliwości.
– Byliśmy wykluczeni z realizacji projektów sieciowych, takich choćby jak rowerowe single tracki czy szlaki turystyczne, bo brakowało nam spójności terytorialnej z innymi gminami aglomeracji – tłumaczy Katarzyna Iwińska, naczelnik Wydziału Funduszy Zewnętrznych i Obsługi Inwestora w Urzędzie Miejskim w Złotoryi. Tym samym trudno było udowodnić, że realizacja złotoryjskich projektów będzie miała namacalny wpływ na rozwój całej aglomeracji. A to był podstawowy warunek, by przejść pozytywnie wstępną ocenę.
Od wczoraj jednak przekonanie Jeleniej Góry do pomysłów ze Złotoryi nie powinno być już tak karkołomnym przedsięwzięciem, bo zasięg terytorialny ZITAJ został rozszerzony – z korzyścią dla naszego miasta. W stolicy Karkonoszy, w tamtejszym ratuszu, przedstawiciele 23 gmin podpisali „Deklarację o współpracy w ramach ZIT Aglomeracji Jeleniogórskiej w perspektywie finansowej UE na lata 2021-2027”, która stanowi podstawę do kontynuowania partnerstwa w ramach ZITAJ, ale w szerszym składzie. W imieniu naszego miasta podpis złożył zastępca burmistrza Paweł Kulig.
Deklaracja miast i gmin ZIT AJ stanowi wyraz woli naszej współpracy na rzecz równomiernego i zrównoważonego rozwoju subregionu jeleniogórskiego i Dolnego Śląska. Świadomi wartości dodanych uzyskanych w obecnej perspektywie dzięki pogłębionej współpracy i integracji obszaru, wspólnemu wzmacnianiu i wykorzystaniu potencjałów rozwojowych oraz partnerskiemu podejściu do realizacji projektów w ramach ZIT Aglomeracji Jeleniogórskiej, a także świadomi postępującego rozwoju wzajemnych powiązań funkcjonalnych, wzajemnych oddziaływań związanych z postępem mobilności oraz relacji społeczno-gospodarczych na obszarze subregionu jeleniogórskiego, wyrażamy przekonanie o dalszej potrzebie wzmacniania więzi partnerskich oraz wspólnego podejmowania wyzwań wynikłych z uwarunkowań rozwojowych i ze specyfiki położenia geograficznego subregionu – czytamy w deklaracji.
Wśród 5 nowych sygnatariuszy porozumienia, poza Bolkowem, Leśną i Lwówkiem Śląskim, są również gminy Złotoryja (wiejska) i Zagrodno. Pod deklaracją podpisali się wójtowie Jan Tymczyszyn i Karolina Bardowska. Tym samym ziemia złotoryjska jeszcze mocniej związała się z Jelenią Górą, bo w skład ZITAJ wchodzą już wszystkie samorządy naszego powiatu. To powinno wzmocnić pozycję Złotoryi w aglomeracji jeleniogórskiej.
ZITAJ w nowej odsłonie to bez wątpienia obszar bardziej spójny pod względem geograficznym i funkcjonalnym. Zajmie się rozdzielaniem pieniędzy z nadchodzącej perspektywy finansowej Unii Europejskiej na lata 2021-2027. Samorządy jeleniogórskie i złotoryjskie chcą być na nią dobrze przygotowane, dlatego w deklaracji jest mowa o opracowaniu strategii rozwoju subregionu ze wskazaniem największych wyzwań i propozycji ich realizacji w postaci projektów.
W skład ZITAJ, poza 6 gminami powiatu złotoryjskiego, wchodzą obecnie także: Karpacz, Kowary, Piechowice, Szklarska Poręba, Gryfów Śląski, Lubomierz, Mirsk, Wleń, Janowice Wielkie, Jeżów Sudecki, Mysłakowice, Podgórzyn, Stara Kamienica, Jelenia Góra, Bolków, Leśna, Lwówek Śląski.
fot. ZITAJ