Cukrzyca to pierwsza niezakaźna choroba, która została uznana przez ONZ za epidemię XXI wieku. W Polsce choruje na nią ponad 3 mln osób, a ponad 1 mln nie ma pojęcia o tym, że są chorzy.
Na dramatyczny wzrost zachorowań na cukrzycę typu 2, jaki obecnie obserwuje się na świecie, ogromny wpływ ma wzrost otyłości. Badania pokazują, że u osób otyłych cukrzyca występuje częściej niż u osób o prawidłowej masie ciała.
O ile jeszcze 20 lat temu zarówno nadwaga, jak i otyłość były w Polsce domeną kobiet, to w ciągu ostatnich kilkunastu lat ten trend uległ odwróceniu. Dane GUS z 2016 r. pokazują, że kobiety z nadwagą i otyłością stanowią 45,7 proc. ogółu Polaków, a mężczyźni 62,2 proc.
– Częstość występowania cukrzycy typu 2 rośnie z wiekiem. U osób powyżej 65. roku życia częstość występowania zaburzeń gospodarki węglowodanowej sięga 40 procent. Analizując ten wzrost zachorowania na cukrzycę należy przypomnieć, że z wiekiem wzrasta oporność tkanek na działanie insuliny i zmniejsza się jej wydzielanie, co u osób z predyspozycjami genetycznymi skutkuje wystąpieniem objawów cukrzycy typy 2 – mówi dr nauk med. Maria Dziura, diabetolog, specjalista chorób wewnętrznych.
Według zaleceń klinicznych dotyczących postępowania u chorych na cukrzycę, badania profilaktyczne należy przeprowadzać raz na trzy lata u każdej osoby powyżej 45. roku życia. Dodatkowo niezależnie od wieku, takie badania przesiewowe należy wykonać między innymi u osób z nadwagą lub otyłością, z nadciśnieniem tętniczym, zaburzeniami lipidowymi, u osób z rodzinnym obciążeniem cukrzycą. Szczególną uwagę zwraca się również na wczesne wykrywanie cukrzycy u kobiet w ciąży.
Kobiety częściej chorują na cukrzycę niż mężczyźni, ale różnica ta, szczególnie w grupach powyżej 65. roku życia wynika raczej z długości życia, a nie z odmienności w odżywianiu czy aktywności fizycznej. W Polsce kobiety żyją przeciętnie o 9 lat dłużej niż mężczyźni. Nic więc dziwnego, że proporcja płci w grupie diabetyków wskazuje na przewagę kobiet
- Cukrzyca typu 2 to postępujące schorzenie, które może doprowadzić do rozwoju powikłań ze strony narządu wzroku, układu nerwowego czy też niewydolności nerek. Szczególną grupę stanowią powikłania makronaczyniowe (uszkodzenie dużych naczyń krwionośnych) pod postacią choroby niedokrwiennej serca, z zawałem włącznie, udarów mózgu czy miażdżycy zarostowej tętnic kończyn dolnych – alarmuje dr Maria Dziura.
Cukrzyca stanowi jeden z głównych czynników ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. Dotyczy to zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Jednak w przypadku kobiet cukrzyca powoduje większe ryzyko chorób układu krążenia niż u mężczyzn. Także udar mózgu u kobiet z cukrzycą przebiega ciężej i powoduje większy deficyt neurologiczny.
W przypadku stwierdzenia cukrzycy nie możemy czekać na rozwój powikłań. Oprócz leczenia farmakologicznego, kolosalne znaczenie ma zmiana stylu życia z uwzględnieniem zdrowej diety i aktywności fizycznej, która jest zalecana w każdej grupie wiekowej. Nie bez znaczenia jest również walka z nadwagą i otyłością.
Na każdym z etapów walki z epidemią cukrzycy i otyłości ogromną rolę odgrywa lekarz rodzinny, który zaleci odpowiednie badania, umożliwiające wczesne rozpoznanie cukrzycy oraz skierowanie do specjalisty (diabetologa, kardiologa, neurologa) w przypadku rozwoju powikłań, Niedoceniona pozostaje też w Polsce promocja zdrowia i zapobieganie rozwojowi cukrzycy typu 2 poprzez aktywne działania zapobiegające rozwojowi otyłości już w najmłodszych grupach wiekowych .
Cukrzyca typu 2 może towarzyszyć wielu innym schorzeniom i często jest wykrywana przez lekarzy innych niż diabetolodzy specjalności (ginekologów, stomatologów, chirurgów, kardiologów).
Artykuł powstał w ramach akcji edukacyjnej „Zadbaj o serce w swojej rodzinie”, która ma na celu edukację na temat chorób dotykających nasze rodziny: udaru mózgu, migotania przedsionków i cukrzycy typu 2. Akcja zwraca uwagę na profilaktykę, leczenie i przeciwdziałanie konsekwencjom ww. schorzeń. W trosce o zdrowie Polaków, autorytety medyczne z zakresu neurologii, kardiologii i diabetologii dzielą się swoim doświadczeniem i wiedzą związaną z tymi groźnymi chorobami cywilizacyjnymi.
Więcej informacji na temat cukrzycy można znaleźć na stronie społecznej kampanii edukacyjnej www.dluzszezyciezcukrzyca.pl
