Prawie 3,5 mln zł dofinansowania otrzymała Złotoryja na zagospodarowanie terenu przy zalewie na Kaczawie. To pieniądze przeznaczone na budowę wioski płukania złota, która ma funkcjonować przez cały rok i która nada zupełnie inny charakter temu miejscu. Obok zrewitalizowanego kamieniołomu Wilcza Góra oraz kopalni złota Aurelia stanowić będzie jeden z najważniejszych punktów na mapie turystycznej Krainy Wygasłych Wulkanów.
Złotoryjskiemu ratuszowi zależy na stworzeniu całorocznego produktu turystycznego w oparciu o płukanie złota, które od dawna jest znakiem rozpoznawczym miasta. Lubimy siebie nazywać „stolicą polskiego złota”, od 30 lat odbywają się u nas jedyne w Polsce międzynarodowe zawody w płukaniu tego drogocennego kruszcu, a co 11 lat – mistrzostwa świata. Obydwie imprezy ściągają do Złotoryi turystów. Te tradycje to naturalna platforma promocyjna dla miasta.
Dwa lata temu, przed światowym czempionatem w 2022 r., magistrat zmodernizował stary jaz w koronie zalewu i wybudował Złotą Arenę, czyli system 30 automatycznych płuczni – ewenement w skali światowej. Teraz chce postawić drugi krok. Chodzi konkretnie o dobudowanie nad zalewem zaplecza technicznego i socjalnego. Wszystko razem ma tworzyć centrum płukania złota, które wzorowane będzie na osadzie poszukiwaczy tego cennego metalu znajdującej się w fińskiej miejscowości Tankaavara. Podobna „wioska płukaczy” funkcjonuje też zresztą od niedawna w czeskich Zlatych Horach.
Projekt techniczny całego przedsięwzięcia, którego koszt szacuje się obecnie na ok. 5 mln zł, jest gotowy od kilku lat. Ma nawet pozwolenie na budowę. Zielone światło do jego realizacji dało jednak dopiero dofinansowanie z funduszy europejskich, jakie otrzymaliśmy w ostatnim czasie od Aglomeracji Jeleniogórskiej (do której formalnie należy Złotoryja i która posiada osobną pulę środków unijnych na inwestycje infrastrukturalne).
– Warto podkreślić, że po raz pierwszy nasz projekt znalazł się na liście projektów kluczowych dla całej Aglomeracji Jeleniogórskiej. Wykazaliśmy, że ma charakter strategiczny i ponadgminny, czyli że będą z niego korzystali nie tylko mieszkańcy Złotoryi – wyjaśnia Katarzyna Iwińska, naczelniczka Wydziału Funduszy Zewnętrznych w Urzędzie Miejskim w Złotoryi, który pozyskał dotację. – Centrum płukania złota daje szansę na rozwój turystyki na północy Aglomeracji Jeleniogórskiej, odpowiada na potrzebę stworzenia w tej części Dolnego Śląska całorocznego produktu turystycznego opartego na historycznym dziedzictwie kulturowym regionu.
Dodajmy, że pomysł z wioską płukaczy wpisuje się również w Strategię Rozwoju Miasta Złotoryja na lata 2021-2030, gdzie jednym z zadań strategicznych jest rozwój bazy rekreacyjno-wypoczynkowej przy zalewie złotoryjskim.
Zasadniczą częścią projektu jest postawienie trzech domków w zabudowie szachulcowej, która jest bardzo charakterystyczna dla architektury Gór i Pogórza Kaczawskiego. Pierwszy z nich, malowniczo wybudowany nad kanałem spustowym (na rysunku na dole), posłuży do obsługi zawodów – podczas mistrzostw będą w nim pracowali sędziowie. Zastąpi mało estetyczny i niewygodny kontener, który nie dodaje uroku krajobrazowi zalewu w tej chwili (na zdjęciu tytułowym). Drugi budynek znajdzie miejsce tuż przy ścieżce rowerowej, ma służyć turystom, a w czasie zawodów – płukaczom. W trzecim domku będą toalety i natryski.
Plany przewidują też utwardzenie 300 m kw. placu znajdującego się obok płuczni. Rozstawiana byłaby na nim w przyszłości przenośna trybuna dla widzów. Koło budynku dla turystów ma być wygospodarowane miejsce, gdzie mogłyby parkować przynajmniej dwa kampery. Nad zalewem – który stanowi rozejście kilku szlaków krajoznawczych – pojawi się kiosk multimedialny, pełniący rolę całodobowej informacji turystycznej. A także system pięciu tablic informacyjnych dla gości spoza miasta promujących walory naszego regionu.
Dofinansowanie do projektu „Rozwój turystyki w Aglomeracji Jeleniogórskiej poprzez utworzenie centrum płukania złota na zalewie w Złotoryi” wynosi 3 mln 445 tys. 322 zł i 87 gr. Pochodzi ze środków Funduszy Europejskich dla Dolnego Śląska (FEDS) na lata 2021-2027.
Przypomnijmy, że miasto dość istotnie poprawiło w ostatnich latach infrastrukturę związaną z zalewem złotoryjskim (pisaliśmy o tym TUTAJ). Wybudowane zostało zejście z osiedla wraz ze ścieżką rowerową, która okala zbiornik i prowadzi w kierunku kopalni Aurelia. Z kolei modernizacja śluzy otworzyła drogę do wybudowania automatycznych płuczni. Powstał też dodatkowy parking za rzeką, do którego prowadzi wyremontowana kładka dla pieszych. Przy kąpielisku pojawiła się również inicjatywa prywatna – park linowy.
W ratuszu jest jednak świadomość, że zalew to wciąż niewykorzystana szansa na rozwój turystyczny Złotoryi. Dlatego miasto chce tutaj stworzyć kompleksową ofertę dla turystów i podnieść rangę tego miejsca. Pomóc ma w tym właśnie budowa wioski płukania złota.