Świadczenie wspierające albo pieniądze dla opiekuna? Trzeba wybrać, gdyż nie można łączyć świadczenia wspierającego ze świadczeniem dla opiekuna osoby niepełnosprawnej wypłacanego przez gminy.
Świadczenie wspierające, które wprowadzono od 1 stycznia 2024 r., będzie przyznawał i wypłacał ZUS, po wydaniu decyzji przez wojewódzki zespół ds. orzekania o niepełnosprawności.
– Ta nowa forma wsparcia jest przyznawana bezpośrednio osobie z niepełnosprawnością, która ukończyła 18 lat, a nie, jak to było w przypadku świadczeń wypłacanych przez organ gminy, dla jej opiekuna. Co ważne, obu tych świadczeń nie wolno łączyć, trzeba zdecydować się na jedno z nich – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS na Dolnym Śląsku.
Wysokość świadczenia wspierającego nie jest jednakowa dla każdego, a ustalana jest na podstawie uzyskanej liczby punktów w decyzji określającej potrzebę poziomu wsparcia, którą wydaje WZON.
– Po wydaniu decyzji przez wojewódzki zespół ds. orzekania o niepełnosprawności, gdy stanie się ona ostateczna, warto wiedzieć, ile będzie wynosiło świadczenie wspierające. Dzięki temu łatwiej będzie dokonać wyboru, które wsparcie będzie korzystniejsze, czy to nowe wypłacane przez ZUS osobie z niepełnosprawnością, czy też dotychczasowe wypłacane przez organ gminy dla jej opiekuna. Trzeba się zdecydować, bo oba świadczenia nie mogą być wypłacane jednocześnie – dodaje Kowalska-Matis.
Jeżeli zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego przez osobę z niepełnosprawnością lub osobę upoważnioną do jej reprezentowania, a opiekun osoby z niepełnosprawnością jest uprawniony do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, to wypłata tych świadczeń ulegnie wstrzymaniu z mocy prawa.
Jeśli okres, za który opiekun pobierał z organu gminy świadczenie lub zasiłek, pokrywa się z okresem, za który ZUS przyzna osobie z niepełnosprawnością świadczenie wspierające, to opiekun będzie musiał zwrócić świadczenie do gminy wraz z odsetkami.
Gmina wyda opiekunowi decyzję o nienależnie pobranym świadczeniu za okres, za który wypłacone świadczenia z gminy pokryło się z okresem, za który ZUS przyznał świadczenie wspierające.
– By uniknąć takich sytuacji, we wniosku o świadczenie wspierające (formularz SWN) można wskazać datę, od której osoba chce uzyskać prawo do wsparcia, tak, aby okresy pobierania obu świadczeń się nie pokrywały. W ten sposób można uniknąć konieczności zwracania nienależnie pobranych środków – tłumaczy Kowalska-Matis.
Wnioskodawca może również wycofać wniosek o świadczenie wspierające także po przyznaniu świadczenia. W takim przypadku przyznane prawo do świadczenia wspierającego zostanie uchylone, a jeżeli doszło do wypłaty, wnioskodawca będzie zobowiązany do zwrotu pobranego świadczenia wspierającego.
Aby otrzymać świadczenie wspierające najpierw należy złożyć wniosek do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia. Dopiero wówczas można składać wniosek do ZUS. Może być on złożony najwcześniej w miesiącu, gdy decyzja WZON ustalająca poziom wsparcia stała się ostateczna. Jeśli wniosek o świadczenie SWN zostanie złożony w okresie 3 miesięcy od dnia, w którym decyzja WZON stała się ostateczna, albo decyzja uprawomocniła się w sytuacji złożenia do sądu odwołania od tej decyzji, ZUS wypłaci świadczenie od daty, od której przyznano uprawniającą liczbę punktów. Wnioski zgłoszone przedwcześnie zostaną pozostawione bez rozpatrzenia.
