Czy Pogórze Kaczawskie jest na tyle cennym obszarem, by trafić na światową listę dziedzictwa kulturowego? Lokalni miłośnicy przyrody wierzą, że tak. Dążą do utworzenia parku geologicznego Kraina Wygasłych Wulkanów i włączenia go do Światowej Sieci Geoparków UNESCO. Spotkali się ostatnio w Sudeckiej Zagrodzie Edukacyjnej, by podyskutować o kierunkach, w jakich ma się rozwijać.
Geopark to spójny obszar charakteryzujący się unikatowym dziedzictwem geologicznym, na którym przyroda harmonijnie współistnieje z rozwojem społecznym i gospodarczym. Z jego powstaniem nie wiążą się żadne ograniczenia w użytkowaniu terenu czy prowadzeniu gospodarki. Wręcz przeciwnie – na obszarach geoparków działalność kopalni i kamieniołomów idzie w parze z edukacją oraz promocją górniczego dziedzictwa. W Polsce jedynym geoparkiem należącym do sieci UNESCO jest Geopark Łuk Mużakowa.
Ale aktywiści z Lokalnej Grupy Działania Partnerstwo Kaczawskie oraz ze Stowarzyszenia Kaczawskiego postawili sobie kilka lat temu za cel, by na liście UNESCO znalazł się kolejny bezcenny obszar geologiczny – Pogórze Kaczawskie ze swoimi wygasłymi wulkanami. I do realizacji tego ambitnego celu powoli zmierzają. Koordynatorem tych działań jest Julia Jankowska, dyrektorka Sudeckiej Zagrody Edukacyjnej w Dobkowie. Ostatnio kilkudziesięciu przedstawicieli lokalnego biznesu, stowarzyszeń, nadleśnictw i samorządowców z terenu Pogórza Kaczawskiego wzięło udział w spotkaniu informacyjno-konsultacyjnym, podczas którego zapoznali się z postępem prac przygotowawczych do złożenia wniosku o włączenie do Światowej Sieci Geoparków UNESCO
Najbardziej istotną część spotkania stanowiły warsztaty, których efektem ma być określenie najważniejszych uwarunkowań, potrzeb, wyzwań i barier w rozwoju kaczawskiego geoparku oraz zdefiniowanie celów i kierunków jego rozwoju.
– Wypracowaliśmy podczas spotkania tzw. piramidę VISIS wskazującą nam 4 najważniejsze pomysły, które pomogłyby w rozwoju geoparku i promocji Krainy Wygasłych Wulkanów. Duży nacisk trzeba przede wszystkim położyć na certyfikację produktów lokalnych i dotarcie z nimi i informacją turystyczną do wszystkich obiektów oferujących usługi turystyczne, a także do miejscowych sklepów. Kolejne bardzo ważne elementy to opracowanie systemu cyklicznych szkoleń dla przewodników lokalnych, a także programu edukacji nauczycieli z zakresu ekologii i regionalizmu. Ostatnim ważnym działaniem, które musimy podjąć, to ochrona zasobów wodnych poprzez projekty retencji deszczówki oraz szerokorozumianą edukację w tym zakresie – mówi Gabriela Męczyńska, dyrektorka biura LGD.
Ta diagnoza oraz kierunki rozwoju posłużą do opracowania strategii geoparku i zostaną uwzględnione przez zespół Stowarzyszenia Kaczawskiego pracujący nad przygotowaniem dokumentacji składanej do UNESCO. Ma być ona gotowa w listopadzie tego roku.
Wiele z pomysłów związanych z rozwojem geoparku, które zrodziły się podczas spotkania, będzie mogła być sfinansowana w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju dla Partnerstwa Kaczawskiego na lata 2016-2023, w której zostały jeszcze środki finansowe. Jeszcze tej jesieni w ramach zostaną zorganizowane konkursy na rozwój infrastruktury publicznej – rekreacyjnej i turystycznej. Ogłoszone zostaną również 3 projekty grantowe na wsparcie oferty kulturalno-edukacyjnej, a także na zachowanie dziedzictwa przyrodniczego oraz dziedzictwa kulturowego. Ponadto LGD pozyskało dodatkowy bonus w wysokości 1,1 mln zł na rozwój przedsiębiorczości, więc będzie jeszcze więcej pieniędzy na zaplanowane na wrzesień konkursy w zakresie tworzenia nowych przedsiębiorstw, jak i rozwój firm prowadzących działalność gospodarczą przynajmniej 365 dni w ostatnich 3 latach.
– Lokalne kryteria wyboru ukierunkowane są w ten sposób, aby w głównej mierze wesprzeć inwestycje z branży turystycznej oraz innowacyjne, wpływające w sposób znaczący na ochronę środowiska i klimatu – dodaje Gabriela Męczyńska.
Co da geopark Pogórzu Kaczawskiemu? Przede wszystkim wzrost rozpoznawalności marki regionu, zwiększenie ruchu turystycznego, a także prestiż, który idzie za członkostwem w sieci UNESCO. Dodajmy, że miasto Złotoryja znalazło się w gronie kilkunastu samorządów, które w październiku 2017 r. podpisały list intencyjny dotyczący utworzenia Geoparku Kraina Wygasłych Wulkanów.
