Od 15 października 2024 roku, kobieta w ciąży może bezpłatnie zaszczepić się przeciw krztuścowi w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Głównym celem szczepienia jest ochrona noworodków i niemowląt w pierwszych miesiącach życia przed zachorowaniem i hospitalizacją z powodu krztuśca. Recepta na szczepionkę jest niepotrzebna.
W związku ze wzrostem zachorowań na krztusiec w Polsce w 2024 roku minister zdrowia zabezpieczył szczepionkę Tdap (inaczej dTpa) przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi, do realizacji szczepienia zalecanego u kobiet w ciąży przeciw krztuścowi.
Głównym celem takiego szczepienia jest ochrona noworodków i niemowląt w pierwszych 3-6 miesiącach życia przed zachorowaniem, hospitalizacją i zgonem z powodu krztuśca.
Korzyści ze szczepienia w postaci wzmocnienia odporności odnosi również zaszczepiona kobieta.
Kto może skorzystać z bezpłatnych szczepień?
Szczepienie jest zalecane:
- kobietom w ciąży po ukończeniu 27. do 36. tygodnia ciąży – podanie dawki szczepionki bez dodatkowych skierowań i zaświadczeń,
- kobiety w ciąży zagrożonej przedwczesnym porodem, po ukończeniu 20. tygodnia ciąży – podanie dawki szczepionki.
Kwalifikację do szczepienia kobiety w ciąży prowadzi lekarz POZ. Dodatkowo, w przypadku ciąży zagrożonej ryzykiem wcześniejszego porodu, pacjentkę kieruje na szczepienie zalecane w POZ lekarz, który prowadzi ciążę.
Jak i gdzie się zaszczepić?
Szczepienia są realizowane w POZ (w ramach złożonej deklaracji do lekarza POZ). Szczepionkę udostępnia POZ. Pacjentka nie potrzebuje recepty na szczepionkę. Szczepienie odnotowane jest w elektronicznej karcie szczepień.
Kobiecie w ciąży może być podawana szczepionka Adacel lub Boostrix lub ich pochodne ze składnikiem polio.
Co wiemy o krztuścu?
Krztusiec jest ostrą chorobą dróg oddechowych, głównie wieku dziecięcego, wywoływaną przez bakterię bordetella pertussis.
Choroba stanowi największe zagrożenie dla populacji najbardziej wrażliwej – niemowląt w pierwszych 6 miesiącach życia.
To one ze względu na wiek nie mogą być jeszcze w pełni zaszczepione. Charakterystycznym objawem choroby jest długotrwale utrzymujący się napadowy kaszel.
Najcięższy przebieg krztuśca u niemowląt przebiega z krztuszeniem, łapaniem powietrza, bradykardią, bezdechem. Mogą występować powikłania: zapalenia płuc, nadciśnienie płucne, krwotoki dospojówkowe, przepuklina, drgawki, encefalopatia.
Zdecydowana większość hospitalizacji z powodu krztuśca dotyczy niemowląt do 6. miesiąca życia.
Przy zapewnieniu bezpłatnego szczepienia zalecanego dla kobiet w ciąży uwzględniono rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, Polskiego Towarzystwa Wakcynologii oraz Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, dotyczące szczepień kobiet planujących ciążę, ciężarnych oraz karmiących.
Ochrona dzieci poprzez szczepienie ciężarnych wynika z transferu przez łożysko do płodu przeciwciał przeciw bakteriom bordetella pertussis, wytworzonych w organizmie matki w odpowiedzi na antygeny zawarte w szczepionce.
Szczepienie matki w okresie ciąży znacznie zmniejsza ryzyko zachorowania, hospitalizacji i zgonu z powodu krztuśca u ich dzieci w pierwszych 3-6 miesiącach życia.
Wyniki badań potwierdzają bezpieczeństwo szczepień kobiet w ciąży przeciw krztuścowi.
Nie wykazano niepokojących sygnałów w kwestii wystąpienia niekorzystnych zdarzeń położniczych i neonatologicznych. Szczepionka może być podawana kobiecie w ciąży w czasie tej samej wizyty szczepiennej, podczas której podawana jest szczepionka przeciw grypie.
Filtry